„Sposób w jaki rodzice i nauczyciele mówią do dziecka, informuje dziecko, co do niego czują. Ich stwierdzenia mają wpływ na jego szacunek do samego siebie i poczucie własnej wartości. W dużym stopniu język rodziców determinuje przeznaczenie dziecka”.
dr Haim Ginott (1922-1973)
Światowa Federacja Zdrowia Psychicznego ustanowiła dzień 10 października Światowym Dniem Zdrowia Psychicznego. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), ponad 20 proc. dzieci i młodzieży na świecie cierpi z powodu problemów psychicznych na tyle poważnych, że wymagają one profesjonalnego leczenia. Szacuje się także, że mniej niż jedna na pięć osób potrzebujących otrzymuje wymaganą pomoc. WHO przypuszcza, że w roku 2020 psychiczne problemy emocjonalne i behawioralne mogą stać się jedną z pięciu najczęstszych przyczyn śmierci lub chorób wśród dzieci.
W niedawnej Polityce, z dnia 19 IX 2012, ukazał się artykuł Joanny Cieśli „Presja i depresja”, a w nim: „według danych Ministerstwa Zdrowia w Polsce, co dziesiąty młody człowiek, czyli ok. 900 tys. dzieci i nastolatków, przeżywa problemy i trudności, które wymagają interwencji specjalistów zdrowia psychicznego. Zauważa się, że przybywa samobójstw. Polskie Towarzystwo Suicydologiczne zwraca uwagę zwłaszcza na chłopców do 19 roku życia – w 1990 r. odebrało sobie życie 232, w 2009 r. – 294. Prof. Tomasz Wolańczyk, krajowy konsultant psychiatrii dzieci i młodzieży, widzi trend: – Kiedy zaczynałem pracę, próby samobójcze były domeną 16-, 18-latków, u 10-latków zdarzały się raz na kilka lat. Teraz jest ich kilka rocznie”.
Co stoi za problemami emocjonalnymi dzieci? Za buntem, ucieczkami z domów, próbami samobójczymi…? Z pewnością złe wzorce życia rodzinnego i błędy wychowawcze odgrywają tu nie małą rolę. Ale i dieta nie pozostaje bez znaczenia.
Zwykle jest tak, że choć mamy dobre intencje, to możemy nieźle namieszać w życiu dzieci. Wzorce, które wynieśliśmy z naszych domów, raczej rzadko bywają w pełni właściwe… A my – zagonieni, zabiegani, mamy problem by słyszeć to co dziecko chce nam przekazać. Z łatwością lekceważymy uczucia dzieci, ośmieszamy przemyślenia. krytykujemy sądy. Udzielamy nieproszonych rad. Narzucamy im dorosłą logikę. Chcemy im pokazać jaki jest „właściwy” sposób działania, myślenia i odczuwania. Taki sposób reagowania przychodzi nam w naturalny sposób. Jednak jest on niszczący…
Zaspokajanie potrzeb emocjonalnych dzieci jest równie ważne jak dbanie o ich wyżywienie i odzienie. Im szybciej nauczymy się słuchać co one mówią oraz porozumiewać się nimi okazując szacunek, bez wpędzania w poczucie winy, bez ranienia, bez poniżania, bez surowych kar, tym większa szansa nie tylko na poprawienie więzi z dziećmi, ale na wykształcenie w nich wiary w siebie i przekonania o celowości życia.
A co ma do tego dieta? Nie przywykliśmy myśleć, że jest „coś” co łączy dietę z zaburzeniami emocjonalnymi i depresją. A jednak!
Statystyki podają, że co piąte dziecko choruje na otyłość. Rodzice raczej nie nazywają otyłości chorobą… Nie wiele robią by zachęcić dzieci do ruchu i ograniczyć tzw. śmieciowe jedzenie. Choć zauważają związek jedzenia z nadwagą, to nie widzą związku jedzenia z problemami emocjonalnymi. A gdyby zechcieli spojrzeć prawdzie w oczy, spojrzeć nieco szerzej, to zauważyliby może błędne koło, które często sami napędzają. Niezdrowe jedzenie przesycone cukrem i tłuszczem – nadwaga – otyłość – mniejsza sprawność fizyczna – zwolnienie z zajęć WF – złe samopoczucie – obniżenie poczucia własnej wartości – negatywne emocje i frustracja – znaczne pogorszenie stanu psychicznego – depresja.
Cała nadzieja na życie bez „presji i depresji” tkwi w stworzeniu w domach klimatu, gdzie dzieci będą czuły się dobrze, gdzie ich zdanie będzie brane pod uwagę, gdzie będą czuły się kochane i szanowane. W takiej atmosferze chętniej rozważą punkt widzenia dorosłych, przyjęcie ich standardów i wartości oraz zaakceptowanie wprowadzanych ograniczeń. Będą też bardziej skłonne do stosowania zasad zdrowego odżywiania. Tylko taka aura pomoże im rozwijać się właściwie na płaszczyźnie zdrowia psychicznego. To wielkie wyzwanie dla każdego rodzica.
Agata Radosh
Polecamy wysłuchanie wykładu dr. Z. Plesa na temat sposobów radzenia sobie z depresją u dzieci i dorosłych http://blog.siegnijpozdrowie.org/2011/10/nagranie-wideo-wykladu-sposoby-radzenia.html.
W zakładce Nagrania znajdują się materiały, które mogą pomóc w zmianie nawyków żywieniowych.
